Sau 8 năm triển khai xây dựng Chương trình mục tiêu Quốc gia xây dựng NTM, Đảng bộ và nhân dân tỉnh Cà Mau đã đạt được nhiều kết quả đáng khích lệ. Phóng viên Báo NNVN đã có buổi làm việc với ông Lê Văn Sử, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Cà Mau về tình hình xây dựng NTM trên địa bàn tỉnh Cà Mau.

PV: Thưa ông, từ khi tỉnh triển khai xây dựng NTM, công tác chuẩn bị của địa phương cho việc này được thực hiện như thế nào?

Ông Lê Văn Sử: Đối với tỉnh Cà Mau, khi bắt đầu triển khai thực hiện Chương trình xây dựng NTM vào năm 2010, tỉnh  phải đối mặt với nhiều khó khăn, thách thức do điều kiện đặc thù xuất phát điểm thấp, nhiều xã sau khi rà soát không đạt tiêu chí nào so với Bộ Tiêu chí quốc gia về xã NTM; kết cấu hạ tầng kinh tế - xã hội của các xã trên địa bàn tỉnh còn yếu kém; thu nhập người dân khu vực nông thôn thấp; tỷ lệ hộ nghèo cao …

Một góc Trung tâm TP. Cà Mau

Chính vì vậy, khi bắt tay thực hiện Chương trình xây dựng NTM, bên cạnh việc chuẩn bị toàn diện các mặt, tỉnh Cà Mau tập trung chuẩn bị tốt các mặt công tác như: Tập trung Chỉ đạo rà soát hiện trạng, tiêu chí của các xã trên địa bàn tỉnh so sánh với yêu cầu của Bộ Tiêu chí quốc gia về NTM (Quyết định số 491/QĐ-TTg ngày 16/4/2009 của Thủ tướng Chính phủ) để làm cơ sở chỉ đạo sát với tình hình thực tế; Rà soát, làm tốt công tác lập và phê duyệt Đồ án, Đề án xây dựng nông thôn mới cấp xã để làm căn cứ triển khai thực hiện; Làm tốt công tác tuyên truyền, vận động nhằm đưa những chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước về Chương trình xây dựng nông thôn mới đến với cán bộ, Đảng viên và người dân, giúp cả hệ thống chính trị và người dân hiểu rõ tầm quan trọng của Chương trình.

“Từ đó, chủ động, tích cực tham gia xây dựng nông thôn mới; Trên cơ sở văn bản hướng dẫn của Trung ương, chỉ đạo đơn vị chuyên môn nghiên cứu, cụ thể hóa, vận dụng trong khuôn khổ cho phép để áp dụng phù hợp với tình hình thực tế của Cà Mau, không gập khuôn, cứng nhắc”… ông Sử nói.

Mô hình nuôi tôm - lúa đạt hiệu quả kinh tế cao cho nông dân trong tỉnh

PV: Kết quả nổi bật của tỉnh Cà Mau đạt được trong 8 năm tỉnh triển khai xây dựng nông thôn mới là gì, xin ông cho biết?

Ông Lê Văn Sử: Qua hơn 8 năm cùng với cả nước triển khai thực hiện Chương trình MTQG về xây dựng NTM, với sự nỗ lực của cả hệ thống chính trị và toàn thể nhân dân trong tỉnh, Chương trình xây dựng nông thôn mới của tỉnh Cà Mau đã đạt một số kết quả tích cực.

Chương trình đã tập hợp được sức mạnh của cả hệ thống chính trị và toàn xã hội cùng tham gia. Có thể khẳng định, chưa có một Chương trình nào lại nhận được sự quan tâm, ủng hộ và vào cuộc mạnh mẽ của cả cộng đồng như Chương trình xây dựng nông thôn mới.

Bộ mặt nông thôn đã thực sự đổi thay theo chiều hướng rất tích cực, kết cấu hạ tầng kinh tế - xã hội từng bước được đầu tư hoàn thiện, đáp ứng ngày càng tốt hơn nhu cầu của người dân; cơ cấu kinh tế khu vực nông thôn chuyển dịch đúng hướng; sản xuất hàng hóa theo hướng tập trung; các chính sách an sinh xã hội được thực hiện tốt; ý thức bảo vệ môi trường của người dân được nâng lên; an ninh, chính trị xã hội được đảm bảo, lòng tin của người dân vào sự lãnh đạo của Đảng và Nhà nước ngày cáng được tăng cường... Có thể nói, đời sống của người dân khu vực nông thôn đã được nâng lên một cách rõ rệt cả về vật chất lẫn tinh thần.

Hiện tại, toàn tỉnh Cà Mau đạt 1.082 tiêu chí, bình quân 13,2 tiêu chí/xã (tăng bình quân 10 tiêu chí/xã so với thời điểm xuất phát năm 2011).

Xây dựng cơ sở vật chất, giao thông để người dân được thuận lợi trong sản xuất

PV: Những thuận lợi, khó khăn trong quá trình xây dựng NTM tại địa phương là gì, thưa ông?

Ông Lê Văn Sử:  Về thuận lợi: Tỉnh Cà Mau luôn nhận được sự quan tâm hướng dẫn, hỗ trợ tích cực của các Bộ, ngành Trung ương; sự chỉ đạo sâu sát, kịp thời của Tỉnh ủy và sự vào cuộc đồng bộ, quyết liệt của cả hệ thống chính trị và nhân dân trong tỉnh.

UBND tỉnh đã quyết thành lập Văn phòng Điều phối cấp tỉnh hoạt động chuyên trách, từ đó có bộ máy chuyên trách đủ điều kiện tham mưu thực hiện tốt Chương trình (Cà Mau và Bắc Cạn là 02 tỉnh có Văn phòng Điều phối các Chương trình MTQG chuyên trách).

Các Chương trình mục tiêu quốc gia đã được gom chung lại còn 02 Chương trình mục tiêu quốc gia: Xây dựng NTM và Giảm nghèo bền vững, nên nguồn lực đầu tư cho 02 Chương trình được tập trung, thuận lợi cho công tác lồng ghép các nguồn lực đầu tư từ các Chương trình, dự án khác có cùng mục tiêu vào Chương trình xây dựng NTM.

Về khó khăn: Có rất nhiều khó khăn, trong đó cần kể đến các khó khăn sau đây:

Ông Lê Văn Sử, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Cà Mau: “Mục địch chính xây dựng NTM là đảm bảo được cuộc sống của nhân dân, được ấm no, sung túc, từ vật chất đến tinh thần. Việc dù khó đến đâu nếu được nhân dân đồng tình, nhân dân ủng thì khó mấy cũng thành công".

Xuất phát điểm khi tham gia xây dựng NTM của tỉnh còn thấp (3,52 tiêu chí/xã), tại thời điểm xuất phát có nhiều xã còn trắng tiêu chí.

Việc đầu tư xây dựng các tiêu chí thuộc nhóm hạ tầng kinh tế - xã hội gặp rất nhiều khó khăn, trong đó đặc biệt là tiêu chí về Giao thông. Nguyên nhân là do kết cấu nền đất yếu (do là vùng đất mới hình thành), hệ thống sông ngòi chằng chịt, nguyên vật liệu để xây dựng các công trình, không có sẵn tại địa phương là phải mua và vận chuyển từ các tỉnh khác rất xa, làm tăng chi phí, từ đó dẫn đến suất đầu tư rất lớn so với các địa phương khác.

Nguồn lực đầu tư cho Chương trình còn hạn chế, chưa tương xứng với mục tiêu, nhiệm vụ đề ra; trong phân bổ vốn Chương trình MTQG xây dựng NTM, Trung ương phân bổ còn mang tính cào bằng, chưa xem xét đến yếu tố đặc thù của vùng miền. Trong khi đó ngân sách địa phương (tỉnh, huyện, xã) còn gặp nhiều khó khăn dẫn đến tiến độ thực hiện các tiêu chí có liên quan nhiều đến vốn đầu tư là rất chậm.

Mô hình nuôi tôm công nghệ cao

PV: Ông cho biết, một số định hướng cụ thể về xây dựng NTM của tỉnh Cà Mau trong thời gian tới?

Ông Lê Văn Sử: Trong thời gian tới, tỉnh tiếp tục thực hiện các mục tiêu, nhiệm vụ giai đoạn 2016 - 2020 theo chủ trương, định hướng của Trung ương, của Tỉnh ủy. Cụ thể như sau:

Mục tiêu năm 2019, tỉnh phấn đấu có thêm 05 xã đạt chuẩn NTM, bình quân mỗi xã đạt 14,5 tiêu chí; đến năm 2020 có 50% xã trở lên đạt chuẩn nông thôn mới theo Nghị quyết tỉnh Đảng bộ lần thứ XV đã đề ra; củng cố các tiêu chí còn đạt thấp đối với 21 xã đã được công nhận đạt chuẩn NTM theo Bộ tiêu chí củ; xây dựng và thực hiện kế hoạch đạt chuẩn nông thôn mới nâng cao đối với các xã đã đạt chuẩn; phấn đấu đến cuối năm 2019 thành phố Cà Mau hoàn thành nhiệm vụ xây dựng NTM, đến năm 2020 có từ 1 đơn vị trở lên đạt chuẩn huyện NTM.

Qui hoạch sản xuất phải phù hợp với các kịch bản biến đổi khí hậu; phát huy tiềm năng, thế mạnh tận dụng thời cơ để phát triển ngư, nông, lâm nghiệp và du lịch sinh thái vùng nông thôn; phát huy tiềm năng nuôi tôm sinh thái gắn với phát triển nuôi tôm thâm canh ứng dụng công nghệ cao; sắp xếp, tổ chức lại khai thác hải sản theo hướng hiện đại gắn với bảo vệ nguồn lợi thuỷ sản, bảo vệ vùng ven bờ; phát triển diện tích rừng thâm canh, phát triển công nghiệp chế biến gỗ gắn với bảo vệ rừng đặc dụng, rừng phòng hộ, nhất là rừng phòng hộ ven biển; phát triển sản xuất sản phẩm sạch, sản phẩm chất lượng cao ở vùng nội đồng, nhất là mô hình sản xuất luân canh tôm- lúa.

Xin cảm ơn ông!