Có thể xác định chỉ số triglyceride thông qua xét nghiệm máu.

Triglyceride là một dạng chất béo mà cơ thể chúng ta vẫn tiêu thụ mỗi ngày. triglyceride cũng là một trong những thành phần chủ yếu của mỡ động vật, thực vật. Sau khi cơ thể tiêu hóa triglyceride sẽ được tiêu thụ dưới dạng năng lượng tế bào khi di chuyển trong mạch máu.

Triglycerides chứa 3 axit béo. Sau khi được đưa vào cơ thể, triglyceride sẽ được đưa đến phần ruột non sau đó phân tách ra và kết hợp với cholesterol để tạo thành năng lượng. Năng lượng này sẽ được tích trữ chủ yếu ở các tế bào gan và tế bào mỡ. Nếu cơ thể tích tụ triglyceride quá lớn sẽ khiến chỉ số mỡ máu triglyceride cao và gây hại cho cơ thể. Triglyceride bám vào các thành mạch gây nên các mảng mỡ bám trên động mạch, cản trở quá trình lưu thông máu. Chỉ số mỡ máu triglyceride cao cảnh báo nguy cơ xơ vữa động mạch, nhồi máu cơ tim, mỡ máu, gan nhiễm mỡ, đột quỵ...

Người bệnh có thể xác định chỉ số triglyceride trong cơ thể thông qua xét nghiệm máu. Chỉ số máu triglyceride là cao, thấp hay bình thường được đánh giá theo 4 mức sau: Chỉ số triglyceride bình thường: dưới 150 mg/dL (1,7 mmol/L).  Chỉ số triglyceride ở mức ranh giới cao: 150 - 199 mg/dL (1.7 - 2 mmol/L). Chỉ số triglyceride cao: 200 - 499 mg/dL (2 - 6 mmol/L). Chỉ số triglyceride rất cao: trên 500 mg/dL (trên 6 mmol/L).

Một số nguyên nhân được cho là gây rối loạn triglyceride bao gồm: Béo phì, thừa cân. Lười vận động, không thường xuyên tập thể dục thể thao rèn luyện sức khỏe. Lạm dụng đồ uống có cồn và các loại chất kích thích như rượu bia, thuốc lá,... Chế độ ăn không hợp lý, chứa nhiều chất béo có nguồn gốc động vật, nhiều tinh bột tinh chế (mì tôm, phở, bún,...) nhưng lại ít chất xơ. Tình trạng triglyceride tăng cao có thể do yếu tố di truyền, những trường hợp này có thể sẽ phải sử dụng thuốc giảm nồng độ mỡ máu. Do mắc các bệnh lý về tim, thận, tăng huyết áp, đái tháo đường, suy giáp.

Biến chứng khi chỉ số triglyceride tăng

Khi chỉ số triglyceride tăng sẽ ảnh hưởng đến quá trình vận chuyển máu và gây nhiều tác động xấu đến sức khỏe.

Chỉ số triglyceride trong máu cao sẽ làm tăng nguy cơ bị xơ vữa động mạch, nhất là những người có nồng độ HDL - cholesterol thấp hay đang bị đái tháo đường type 2.

Chất béo tích tụ lâu ngày trong các thành mạch sẽ gây tắc hẹp động mạch vành, gây đau tim, đột quỵ não. Nếu chỉ số triglyceride cao, thường xuyên ở mức trên 200 mg/dl, người bệnh có nguy cơ bị xơ vữa động mạch, tăng huyết áp, béo phì, mỡ máu...

Kiểm soát chỉ số triglyceride bằng cách nào?

Yếu tố đầu tiên và quan trọng nhất trong việc ngăn ngừa hay điều trị bất kỳ loại bệnh lý nào chính là việc xây dựng và duy trì lối sống khoa học, lành mạnh trong đó bao gồm chế độ sinh hoạt, chế độ ăn uống và chế độ tập luyện.

Mỗi ngày nên dành ra ít nhất 30 phút để luyện tập thể dục thể thao. Việc này nên được thực hiện đều đặn hàng ngày. Bạn có thể lựa chọn những môn thể thao yêu thích và phù hợp với sức khỏe của mình hiện tại như đạp xe, đi bộ, chơi cầu lông,... Đồng thời, tích hợp các hoạt động thể chất ngay cả khi đang làm việc ví dụ như thay vì đi thang máy thì chọn cầu thang bộ hoặc có thể đi dạo trong giờ nghỉ,...

Bên cạnh chế độ tập luyện, bạn cũng cần lưu ý đến chế độ ăn uống hợp lý để giúp giảm lượng mỡ trong máu. Cụ thể: Hạn chế các thực phẩm giàu tinh bột tinh chế và các thực phẩm nhiều đường. Hạn chế các chất béo bão hòa, chất béo có nguồn gốc động vật. Bổ sung nhiều thực phẩm tốt cho sức khỏe như cá hồi, cá thu,... Tăng cường ăn các loại rau, hạt, trái cây để bổ sung nhiều chất xơ cho cơ thể và làm giảm sự hấp thu các chất béo không tốt. Sử dụng các loại thảo dược tốt cho người mỡ máu tăng cao như táo mèo, tinh chất lá sen,... Hạn chế uống rượu bia.

Một thói quen không tốt của nhiều người chính là ăn uống nhiều vào buổi tối, ăn đêm, nhất là sau 8 giờ tối. Việc ăn quá nhiều vào tối muộn khiến cho quá trình tiêu hóa và hấp thụ thức ăn gặp khó khăn, từ đó dẫn đến tích lũy năng lượng dư thừa trong cơ thể. Nguy cơ tích lũy chất béo ở phần bụng và mông cũng sẽ cao hơn nếu bạn là người thường hay thức khuya.

Đối với những trường hợp thừa cân, béo phì thì nên thiết lập ngay chế độ giảm cân phù hợp, để giảm nguy cơ bệnh tật.

BS. Trọng Quang